Hierbij bieden wij u de Programmabegroting 2016 inclusief meerjarenbegroting aan. Als raad heeft u in de Voorjaarsnota 2015 de kaders vastgesteld die in deze Programmabegroting nader uitgewerkt zijn. Bij de opmaak van de begroting, september 2015, tekenden zich ontwikkelingen af die bepalend zijn voor het financieel perspectief van de gemeente Helmond. Denk daarbij aan de zich langzaam herstellende economie, maar ook aan maatregelen die van rijkswege aan ons opgelegd worden. Natuurlijk hebben wij ook die ontwikkelingen meegenomen in de uitwerking van de Programmabegroting. Bij de Programmabegroting 2015 is het bezuinigingsplan 2015-2018 vastgesteld. De effecten voor de begroting 2016 zijn in desbetreffende programma’s meegenomen. Het resultaat: een sluitende begroting en een gedragen en financieel gezond meerjarenbeleid.
Externe ontwikkelingen
Nederland is langzaam herstellende van een langdurige recessie. De economische conjunctuur is na een aantal crisisjaren voorzichtig aan het opkrabbelen. Dat vertaalt zich ook door in het Helmondse: de werkgelegenheid binnen de gemeente Helmond vertoont dit jaar een lichte stijging. Maar we zijn er nog niet. Landelijke bezuinigingsmaatregelen vanuit het rijk – bijvoorbeeld de bezuinigingen die gepaard gaan met de drie decentralisaties – hebben gevolgen voor de Helmondse inwoners, bedrijven en instellingen en geven een budgettaire druk op onze gemeente. We zien landelijk een afvlakking van de stijging van de sociale zekerheidsvoorzieningen. Er is nog steeds sprake van leegstand van kantoor- en winkelruimte. Midden- en kleinbedrijf ervaart nog steeds de gevolgen van de aanhoudende economische crisis.
Mensen maken de stad
De ambities voor Helmond zoals vastgelegd in het coalitieakkoord ‘Mensen maken de stad’ vormden het vertrekpunt voor de Voorjaarsnota en dus ook voor de Programmabegroting 2016. We kiezen voor een sociale, toekomstbestendige stad; een stad waarin iedereen kan meedoen. Ons sociaal beleid stimuleert de eigen kracht van mensen, en we bieden een vangnet aan hen die dat echt nodig hebben. Helmond is daarnaast een ondernemende stad. Een volwaardige speler binnen Brainport en centrumstad binnen de Peel. Het is van belang dat Helmond zich economisch blijft ontwikkelen: bedrijvigheid betekent banen voor onze inwoners en kansen voor onze jeugd.
Investeren in de toekomst
Naast het realiseren van belangrijke ambities uit het coalitieakkoord – investeren in een sociaal innovatief fonds en armoedebeleid – stond de begroting in 2015 vooral in het teken van bezuinigen. Samen met u als raad en met de stad hebben we die bezuinigingen verder uitgewerkt; in deze begroting vindt u het resultaat daarvan terug. Dat zorgt er mede voor, dat we in 2016 de blik weer op vooruit kunnen richten. We willen investeren in de toekomst van Helmond! Al in de Voorjaarsnota stelden wij een aantal investeringen voor, die in het belang zijn voor de toekomstbestendigheid en economische aantrekkelijkheid van onze stad. In deze begroting zijn deze voorstellen verder uitgewerkt. Zo investeren we nadrukkelijk in het versterken van lokale netwerken, via een Stadslab en een Stadsleerbedrijf, en investeren we in de Leonardusbuurt. Ook Automotive, Green & Smart Mobility en Food blijven belangrijke speerpunten. We investeren in onze eigen gemeentelijke organisatie; dat is nodig om als overheid mee te kunnen bewegen met een maatschappij in verandering. Nieuw in deze begroting is het Cofinancieringsfonds, waardoor 2 miljoen euro beschikbaar komt voor het inspelen op nieuwe kansen. Daarnaast spreken wij de intentie uit om de komende jaren fors te investeren in het hart van onze stad: het centrum en het Havenpark.
Gelijkblijvende lastendruk
We houden vast aan het uitgangspunt uit het coalitieakkoord: de gemeentelijke lastendruk (OZB, riool- en afvalstoffenheffing) voor de inwoners gaat in zijn totaliteit – exclusief de inflatiecorrectie – in deze bestuursperiode niet omhoog. Dat betekent voor 2016 dat er alleen een inflatiecorrectie plaatsvindt.
Vernieuwde financiële kaders
Mede op verzoek van de commissie Financiën was de Voorjaarsnota 2015 meer kaderstellend van karakter dan voorheen. De Voorjaarsnota was daardoor budgettair ook niet sluitend, maar gaf kaders en afwegingen aan die het college diende mee te nemen in de Programmabegroting 2016-2019. In deze Programmabegroting vindt u de uitwerking daarvan terug; met name in hoofdstuk 2 vindt u hiervan een overzicht. Daarnaast is een aantal verbeteringen doorgevoerd in de opzet en structuur van de diverse programma’s, zodat de begroting in zijn totaliteit logischer en toegankelijkr is geworden. Bovendien geeft een grondige herijking van de reserves en voorzieningen ons de kans om de eerder genoemde investeringen daadwerkelijk te realiseren.
Nieuw: de digitale begroting
In het coalitieakkoord hebben wij nadrukkelijk de ambitie geuit om meer in samenspraak met de stad te besturen. Voor wat betreft de gemeentefinanciën hebben we daartoe vorig jaar een eerste aanzet gedaan, door middel van de stadsgesprekken over de bezuinigingen. Wij hebben dit traject ervaren als een prettige manier van samenwerken met de stad, die inmiddels ook op andere beleidsterreinen navolging krijgt. Ook de maandelijkse wijkbezoeken van het college zorgen ervoor dat we het gesprek met de stad gaande houden. Voor wat betreft de begroting hebben wij er dit jaar voor gekozen om met name te werken aan de toegankelijkheid van de informatie zelf. Via de gemeentelijke website kan de begroting voortaan ook digitaal geraadpleegd worden. De digitale begroting kent een meer visuele, interactieve opzet dan de papieren versie, zodat de informatie toegankelijker en begrijpelijker is en de lezer bovendien meer gericht kan zoeken naar precies die informatie die hem of haar interesseert.